felsefe taşı

Luddistler: Makine kırıcılık!

Luddistler: Makine kırıcılık!
Mart 25
05:44 2019

Teknoloji karşıtı bir hareket olan Luddizm, yaşamlarını tehdit eden yeni fabrika teknikleri karşısında öfkeye kapılmış olan 19. Yüzyılın tekstil işçilerinin oluşturduğu bir gruptan adını almaktadır. Asıl Luddist ayaklanması hızla bastırılmış olmasına karşılık, yeni bilimsel gelişmeler karşısında duyulan korku ve güvensizlik daha uzun bir süre politikayı etkilemeye devam etmiştir. Genetiği değiştirilmiş gıdalardan bilgisayarlara kadar bir dizi mesele ile ilgili tartışmada hâla onların etkilerini görmek mümkündür.

Asıl Luddistler adlarını Ned Ludd’dan almaktaydılar. Ludd’un gerçekte yaşayıp yaşamadığı belirsizdir. Efsaneye göre Ludd 1770’lerin sonunda bir eve girer. İçeride bulunan yeni keşfedilmiş mekanik örgü makinelerini parçalamaya başlar. Zira bu aletler pek çok tekstil işçisinin işlerini kaybetmesine yol açmıştır. Bu olay gerçekten yaşanmış olmasa dahi, “Ludd burada bulunmuş olmalı…” sözü, ne vakit son teknoloji makineler hasara uğramış halde bulunsa, İngiliz fabrikalarında söylenen ortak bir söz haline gelmişti.

1812 yılında Ned’i “Kral Ludd” ilan eden bir grup tekstil işçisi, İngiltere’nin her yerindeki stoklama alanlarına ve dokuma tezgahlarına saldırılar düzenlemeye başladılar. İlk organize Luddist isyanı 1811 yılında yaşanmıştı. İsyan ancak 2.500 kişilik bir kuvvet eliyle bastırılabildi.

Kısa süre sonra makine kırmak büyük bir suç olarak kabul edildi (1813 yılında York’ta yapılan bir yargılamanın ardından 17 kişi bu kanunu ihlal ettikleri gerekçesiyle idam edildiler).

Asıl Luddist İsyanı unutulmuş olsa da Luddist terimi, teknolojiye acımasız saldırılar düzenleyen muhalifleri tanımlayan bir terim olarak politik dile yerleşmiştir.

Dipnotlar:
1- Harvard mezunu terörist Ted Kaczynski (1942–), namı diğer “Unabomber”, başlattığı bombalı saldırılarda bilim insanlarını hedef almıştı. Kimi zaman çağdaş bir Luddist olarak değerlendirilmektedir.
2- Luddistlerin ünlü bir destekçisi İngiliz şair Lord Byron’du (1788–1824). Ölümünden sonra yayınlanan “Song for the Luddites” adlı eserinde şu sözler yer alıyordu: “..biz / Dövüşerek öleceğiz ya da özgür yaşayacağız / Kral Ludd dışındaki tüm kralları devireceğiz.”
3- Ludistler, Yorkshire’lı bir demirci olan ve çeşitli silahlar imal eden Enoch Thompson onuruna “Enoch’un Çekiçleri” olarak adlandırdıkları balyozlar taşırlardı.

6.664 kez okundu
Paylaş

İlginizi Çekebilir

  • İzmir İktisat Kongresiİzmir İktisat Kongresi 13 Şubat 1923 Radyoda Anadolu Ajansı bir haber geçiyor: “Millet ve memleketimizin kabiliyet ihtiyacat-ı iktisadiyesini elbirliği ile tetkik ederek ona göre bir ittila usulü vaz ve tetkik […]
  • %99 Oyunu Durdurdu!%99 Oyunu Durdurdu! Fakir ama gururlu çoğunluk dev finans akbabalarına nasıl milyarlarca dolar kaybettirdi? Gamestop hikayesini duydunuz mu? Düşene son tekmeyi vurup bundan hatırı sayılır para kazanmayı […]
  • Organ Bağışı ve RitüellerOrgan Bağışı ve Ritüeller Dünya genelinde, "organ bağışı" bilincinin geliştirilmesi, kaynak ve farkındalık yaratma amaçlı kurulmuş vakıfların, STK'larının tüm çabalarına rağmen; organ bağışları son derece yetersiz […]
  • İhtiyarlara Yer Yok!İhtiyarlara Yer Yok! İnternetin yararlı olduğunu da unutmamalı. Ondan sadece eğlence amacıyla istifade edenler için zor olsa da. Doğrusu internetin yararlı bir araç olduğunun giderek unutulması düşündürücü. […]

Sosyal Medyada Takip Edin

Üye Olun

Yazarlar

Kategoriler

Takvim

Ekim 2024
P S Ç P C C P
« Eyl    
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031  

Arşivler