Irıs Murdoch
Irıs Murdoch Dublin 1919 doğumludur. Babası ingiliz bir devlet memuru, annesi irlandalı bir opera sanatçısı olan yazar, bebekken Londraya gitmiş ve orada yaşamıştır. 20. Yüzyılın en iyi yazarlarından birisi olan Murdoch, yirmi altı roman, sekiz felsefe kitabı ve sekiz tane de tiyatro oyunu kaleme almıştır.
Felsefe eğitimi gördüğü Oxford’dan 1938 yılında mezun olan Irıs Murdoch, Jean Paul Sartre’dan fazlasıyla etkilenmiştir. İlk romanı 1952’ de yayınlanan Under the Net ( Ağ ) ile edebiyat dünyasında dikkat çekmiş ve büyük bir hayran kitlesine sahip olmuştur. Ağ psikolojik detayların ağırlıkta olduğuı bir dedektiflik romanıdır. Sonraki yıllarda yayınladığı Çan, Kara Prens,Deniz, Deniz gibi esrleriyle de hayran kitlesini çoğaltmıştır. Her yıl bir eser kaleme alan Irıs Murdoch her zaman büyük bir ilgiyle karşılanmış ve birçok kez ödülledirilmiştir. Ödüllerinin en önemlilerinden birisi de 1978 yılında layık görüldüğü Booker’ dır. Zamanının en üretken yazarlarından biri olarak kabul edilen Murdoch çok yazan ve çok okunan bir yazar olmuştur. Murdoch’un en önemli özelliği romanlarında popüler polisiyeyi varoluş felsefesiyle harmanlayarak farklı bir tarza imza atmış olmasıdır.
1938’de Iris Murdoch Komünist Parti’ye üye olmuşsa da,aradığını bulamadığı için kısa bir süre sonra ayrılmıştır. Klasik Edebiyat diplomasını aldı ve 1940’da klasik edebiyat eğitimindan sonra Londra’da Ekonomi Bakanlığına çalışmıştır. II. Dünya savaşının son yıllarında Birleşmiş Milletler’de çalıştığı dönemlerde Belςika ve Avusturya mülteci kamplarında görev almış ve Sartre ve Simone de Beauvoir ile tanışma fırsatını yakalamıştır.Bu taışma onun yazarlık hayatını keskin hatlarla etkilemiştir. Felsefe doktorasını almasının ardından Oxford’da St.Anne College’da felsefe profesörü olarak göreve başlamış ve uzun yıllar bu göreve devam ederken, Elias Cannetti’yle yakın bir ilişki kurmuştur.
Çok zeki bir kadın olan Murdoch’un ne yazık ki türkçeye çok az eseri kazandırılabilmiştir bu güne dek.
Murdoch 1999 yılında seksen yaşında ölmüştür.
İnsan sevdiği şey gibi oluyoɾ. Ya da insan kendi gibi olan şeyi seviyoɾ. / Iris Murdoch
Çiçeği olmayan biɾ gezegenden biɾileɾi gelse, etɾafımız çiçekleɾle çevɾili olduğu için sevinçten deliɾiyoɾ olmamız geɾektiğini düşünüɾleɾdiɾ heɾhalde. / Iris Murdoch
Türkçedeki kitapları:
“Ağ”, Ayrıntı Yayınları
“Çan”, İmge Kitabevi Yayınları
“Melekler Zamanı”, Ayrıntı Yayınları
“Kumdan Kale”, Ekin Yayınları
“Tek Boynuzlu At”, Can Yayınları.
“İtalyan Kız”, Remzi Yayınevi
“Kesik Bir Baş”, Ayrıntı Yayınları.
“İkilem”, İnkilap Kitabevi.
“Rüya Sakinleri”, Ayrıntı Yayınları.
“Kara Prens”, Ayrıntı Yayınları
